Verslag Oprichtings-vergadering 14/2/2013

Hieronder volgt het verslag van de Oprichtingsvergadering van 14/02/2013

Overzichtsfoto van de Oprichtingsvergadering van de NVWTC

In de Janneke Brinkmanzaal van het museum Boerhaave in Leiden was op 14 februari de Oprichtingsvergadering van de NVWTC. Een dag om de liefde voor wetenschap met elkaar te delen en de missie en visie voor de vereniging te bespreken. Initiatiefnemers Lara Tauritz Bakker, Roy Meijer en Eva Teuling gingen met andere wetenschapscommunicatoren het gesprek aan over de inrichting van deze nieuwe vereniging.

Hieronder volgt een beschrijving van deze middag. Voor de lezer met weinig tijd is er een samenvatting.

Samenvatting

Waarom deze vereniging?
De NVWTC wil een vereniging zijn in de breedte, voor ‘iedereen met een verhaal over wetenschap’ en daarmee netwerken tussen vakgebieden (persvoorlichters, journalisten, museummedewerkers, wetenschappers die communiceren over hun onderzoek of dat van collega’s, vrijwilligers bij science cafés, leerkrachten die over wetenschap vertellen in de klas, etc.) faciliteren.

Doelstellingen:

• Mensen bijeen te brengen, kennis en enthousiasme over wetenschap(scommunicatie) delen en verspreiden
• Begrip van (de praktijken van) wetenschap vergroten
• Visies formuleren over goede wetenschapscommunicatie en onderzoek (laten) doen dat ten grondslag ligt aan die visies
• Activiteiten organiseren voor wetenschapscommunicatoren ongeacht hun achtergrond (zowel fysieke bijeenkomsten als het opzetten van digitale platforms)
• Nascholing en professionalisering op het gebied van wetenschapscommunicatie
• De vereniging kan een gebundelde stem zijn richting de overheid

Mogelijke activiteiten:

• Naast leren van elkaar ook voor wetenschapscommunicatie relevante literatuur bespreken
• Discussies faciliteren over nut, noodzaak en beleid van wetenschapscommunicatie.
• Vacature-overzicht op de site, zowel voor banen als stages op het vlak van wetenschapscommunicatie
• Netwerk faciliteren waardoor bijvoorbeeld ook lokale, uit enthousiasme ontstane projecten uitgerold worden naar andere steden
• Op congressen en online mensen matchen die elkaar kunnen helpen bij lopende projecten
• Database op de site voor studenten met een overzicht van actoren die werkzaam zijn binnen de wetenschapscommunicatie
• Kennismakingen voor zowel studenten als scholieren met organisaties tbv stage-plekken en oriëntatie op het werkveld
• Vraag en aanbod bij elkaar brengen, bijvoorbeeld aandacht geven aan bestaande workshops
• Wetenschappers hulp bieden bij wetenschapscommunicatie met workshops, bijvoorbeeld over het gebruik van social media
• Lobbyen zodat wetenschappers ook van bovenaf credits krijgen voor wetenschapscommunicatie-activiteiten

Naam van de vereniging
De huidige naam is een werktitel, wie heeft een betere?

NB: wij zien bij dit intitiatief een onderscheid tussen WTC-onderzoekers en vakwetenschappers, voor onze vereniging twee aparte doelgroepen.

Uitgebreider verslag

Inloop met ballonnen
Bij binnenkomst In de Janneke Binkmanzaal was het direct een feestelijke bedoeling. Op de tafels lagen ballonnen in 5 verschillende kleuren. Iedere kleur stond voor een andere tak van sport binnen de wetenschapscommunicatie, waarmee de aanwezigen konden aangeven welke disciplines zij beoefenden; voorlichting, musea/tentoonstellingen, educatie, pers/media en onderzoek. Wat direct opviel, was dat iedereen een aardig setje ballonnen, vaak meer dan 3 kleuren, bij elkaar sprokkelde en dus als wetenschapscommunicator werkzaam is op meerdere terreinen.

Presentatie Dirk van Delft over het belang van wetenschapscommunicatie
Directeur van het museum Boerhaave, Dirk van Delft, liet in een inleidende lezing verschillende, stereotype beelden van wetenschappers langskomen. Van ‘de alchemist’, langs ‘de stupide virtuoos’ tot aan ‘de gevaarlijke gek’.  De gemene deler van al deze stereotypen, is volgens van Delft vooral angst. Hoewel het algemene idee is dat we ‘toch niet buiten wetenschap om kunnen’, is er ook angst terug te zien in wetenschappelijke onderwerpen als radioactiviteit, nano en klonen.
Van Delft spreekt over een communicatiekloof: het publiek wantrouwt de wetenschap, de wetenschappers op hun beurt wantrouwen de media. Na een stukje geschiedenis van de wetenschapscommunicatie, wordt de lezing afgesloten met het aanstippen van de enorme tekorten in de bèta-beroepsgroepen, waarop van Delft aangeeft dat ‘wetenschapscommunicatie dus echt hard nodig is’. Na deze bevestiging van het bestaansrecht van wetenschapscommunicatie, nam Lara Tauritz Bakker het woord over en vertelde de aanwezigen waarom de NVWTC is opgericht.

Waarom deze vereniging?
Lara Tauritz Bakker geeft aan dat de NVWTC een vereniging wil zijn voor iedereen met een verhaal over wetenschap. De ballonnen lieten het al zien; er is een diversiteit aan werkzaamheden binnen de wetenschapscommunicatie. Binnen de NVWTC kan er ruimte zijn voor debat en het uitwisselen van kennis. Er kwamen videobeelden langs van enkele wetenschappers en wetenschapscommunicatoren die niet aanwezig konden zijn, maar wel een boodschap hadden:

• Marcel de Puit (onderzoeker bij Nederlands Forensisch Instituut en laatst te zien bij De Wereld Leert Door): “Wetenschapscommunicatoren zijn er in diverse hoeken. Toch blijven we veel in onze kring. Het zou goed zijn om elkaar vaker tegen te komen, te netwerken en samen de kwaliteit van wetenschapscommunicatie te verbeteren.”

• Astrid Kromhout (Naturalis): “De liefde voor wetenschap delen we allemaal. Laten we elkaar binnen deze vereniging ontmoeten en onze kennis delen. Ook voor het bedrijfsleven en naar de overheid toe is het zinvol om één centraal te punt te vormen.”

• Henk van Voorthuizen (Zabuki): “Deze vereniging kan helpen om vakbroeders te vinden, de nieuwste ontwikkelingen te bespreken en elkaar verder te helpen, bijvoorbeeld bij het uitrollen van een (vrijwilligers-) project naar andere steden.”

• Charlotte Vlek (promovendus en blogger): “Deze vereniging biedt eindelijk een plek voor wetenschappers die iets met communicatie doen. Een plek om lotgenoten  te ontmoeten en van elkaar te leren. Hoe behoud je bijvoorbeeld de nuance in je verhaal? Hoe houd je je verhaal spannend terwijl je onderzoek slechts een klein deel van een veel groter geheel is? Daarover wil ik graag praten met mede-wetenschappers.”

Het is belangrijk dat ook wetenschappers een plek hebben waar ze hulp kunnen krijgen met het communiceren over hun vakgebied.  Bijvoorbeeld door wetenschappers een helpende hand te bieden bij het gebruik van sociale media.

De missie van NVWTC
Roy Meijer vroeg aan de aanwezigen om mee te denken over de missie van de vereniging. Om de discussie tot gang te brengen gaf hij een voorzet van mogelijke doelstellingen:

• Mensen bijeen brengen, kennis delen en verspreiden
• De vereniging kan een gebundelde stem zijn richting de overheid, daar hier nu nog geen echt platform voor bestaat
• Een visie formuleren over goede wetenschapscommunicatie en onderzoek doen dat ten grondslag ligt aan die visie
• Activiteiten organiseren voor wetenschapscommunicatoren van alle achtergronden (zowel fysieke bijeenkomsten als het opzetten van digitale platforms).

Reacties vanuit de aanwezigen:

• Nascholing kan een doelstelling zijn. Met name zeer nuttig voor professionals en practitioners die al een jaar of twee werken en met een opfriscursus de theorie weer kunnen ophalen.
• Draagvlak voor wetenschap vergroten. Via sociale media gonzen soms de meest vreemde geruchten, via de vereniging kunnen we snel hierop inspelen door te verwijzen naar mensen en bronnen waar bijvoorbeeld metingen en onderzoeksresultaten te vinden zijn.
• Het moet niet de taak zijn van de vereniging om zelf wetenschapscommunicatie te beoefenen, maar om de leden te helpen in hun werk als wetenschapscommunicatoren.

Vragen vanuit de aanwezigen aan de initiatiefnemers:

Dat er onderzoek gebeurt naar wetenschapscommunicatie is prima, maar dit gebeurt toch al op de universiteiten? Eva Teuling: “Binnen de vereniging is het mogelijk om WTC-wetenschap en wetenschapscommunicatie samen te brengen.” Dan raakt kennis over goede wetenschapscommunicatie daadwerkelijk toegepast bij de uitvoering van wetenschapscommunicatie.

Is deze vereniging een aanvulling op PWC (Platform Wetenschapscommunicatie) en VWN (Vereniging van Wetenschapsjournalisten) en hoe zorgen we dat we geen dubbel werk gaan doen?

o    Reactie vanuit de VWN (Joost van Kasteren): Binnen de VWN is er momenteel een discussie over het statutair onderscheid dat binnen VWN gemaakt wordt tussen wetenschapsjournalisten en wetenschapscommunicatoren. Er zijn veel VWN-leden die als freelancer zich niet meer puur en alleen bezig houden met wetenschapsjournalistiek, maar zich ook breder inzetten. De NVWTC wordt kortom uitgenodigd om bij VWN onderdak te vinden. Echter: zo breed als NVWTC wil VWN niet gaan. Het wordt niet een plek waar ook museummedewerkers, wetenschappers, docenten, etc.  terecht kunnen. Samenwerking lijkt hoe dan ook een goed idee.

o    Het PWC is bedoeld voor (pers)voorlichters van non-profit kennisinstellingen. Mensen die nu freelance aan wetenschapscommunicatie doen, of via ondernemingen, kunnen hierbij niet terecht. Ze zouden prima naast elkaar kunnen bestaan, want hebben een andere functie.

Brainstorm over mogelijke activiteiten
Onder leiding van Eva Teuling verdelen de aanwezigen zich in kleinere groepen waar er aan de hand van een thema wordt nagedacht over mogelijke activiteiten die de vereniging kan organiseren.
Na een korte brainstorm worden deze per thema gepresenteerd.

Professionalisering:
We kunnen van elkaar leren door kennis uit te wisselen en dit aan te vullen met literatuur. Deze literatuur kan bestaan uit het veld van wetenschapscommunicatie, maar net zo goed uit andere vakgebieden zoals de sociologie of de marketing.
Daarnaast kan er discussie plaatsvinden over wetenschapscommunicatie. Welke visies op wetenschapscommunicatie bestaan? Wat is het gewenste beleid? Waarom is wetenschapscommunicatie van belang?

Online:
Op de website kan een gezamenlijk vacature-overzicht komen.
De website kan ook dienen als een soort ‘marktplaats voor ideeën’.

Lobby:
De voornaamste missie van de vereniging moet zijn om ‘de wedstrijd op het gebied van wetenschapscommunicatie te winnen’. Dat betekent in de eerste plaats dat wetenschapscommunicatie bijdraagt aan inzicht bij het grote publiek in wat goed onderzoek is, hoe zij wetenschap kunnen beoordelen, een kennisbasis waarop verder begrip kan groeien. Dat kan via activiteiten van bestaande organisaties – maar je ziet ook steeds meer ‘grass roots’  initiatieven, zoals de website SciencePalooza (www.sciencepalooza.nl) en het kinderscience café Zabuki (www.zabuki.nl). Door overzicht te krijgen over wat al gaande is, kunnen we ook voor beleidsmakers duidelijk maken welke steun gewenst is, wat nog ontbreekt, hoe het onderwijs kan aansluiten (en andersom), kortom wat er nodig is om ‘de wedstrijd te winnen’.

Studenten:
Voor studenten is het van belang om een beeld te krijgen van het werkveld.
Op de site kan een database komen waarin een overzicht staan van (ook de kleinere) organisaties, bedrijven, stichtingen ed die zich bezig houden met wetenschapscommunicatie. Laat studenten kennis maken met mensen uit de praktijk via speeddates of uitjes bij de organisaties zelf. Op de site kunnen ook stageplekken komen te staan en scripties over wetenschapscommunicaties van andere studenten. Tot slot kunnen studenten andere studenten van vergelijkbare opleidingen uit andere steden leren kennen.

Onderwijs:
Voor scholieren is het nuttig om hen een ‘kijkje in de keuken te geven’ bij diverse organisaties in het kader van beroepsoriëntatie.
Het kan ook nuttig zijn om databases uit te wisselen, zodat bijvoorbeeld decanen met wetenschappers in aanraking komen. Wow! Stichting Techniekpromotie ziet mogelijkheden voor de database van beta-ambassadeurs, die nu al op vrijwillige basis gastlessen komen geven. Er zijn ook andere initiatieven, zoals Jet-Net. Zo kan de verenigin een ‘makelaar tussen vraag en aanbod’ zijn. Dit dan weer in samenwerking met en in aanvulling op bestaande initiatieven. Bijvoorbeeld: het Museon heeft al diverse workshops in huis die via de vereniging onder de aandacht kan komen van  geïnteresseerden.

Jaarcongres:
Op de site kan een database komen met daarin een profiel van alle leden.
Tijdens congressen kunnen er matches gemaakt worden tussen mensen. Bijvoorbeeld om mensen te vinden die kunnen aansluiten of hulp kunnen bieden bij lopende of startende projecten.
Tevens kunnen mensen elkaar leren kennen en van elkaar leren. Bijvoorbeeld door te praten over ‘hoe herken je goede wetenschap?’ en te leren over de schakel tussen journalistiek en wetenschap.

Vakwetenschappers:
Wetenschappers blijken in de praktijk erg druk te zijn. Bij deze oprichtingsvergadering zijn dan ook weinig vakwetenschappers te vinden die de tijd konden vinden om erbij te zijn. Het zou een goede zaak zijn als vakwetenschappers meer credits en complimenten krijgen als ze ook aan wetenschapscommunicatie zouden doen. Hoe we dit voor elkaar krijgen? Door de lobbyen en te zorgen dat wetenschappers van bovenaf meer stimulatie krijgen. Daarnaast kan de vereniging workshops aanbieden voor wetenschappers, zoals gebruik van social media. Een workshop als ‘presenteren zonder powerpoint’ bestaat bijvoorbeeld al en kan ook voor deze doelgroep interessant zijn.

Naam van de vereniging
De huidige naam, Nederlandse Vereniging voor Wetenschaps- en TechniekCommunicatie, is slechts een werktitel. Wat zou de definitieve naam voor deze vereniging kunnen zijn?

Reacties:

• Geef de vereniging een naam van een persoon en plak hier een ondertitel onder.
• Een discussie op twitter over de naam heeft de zoektocht versmald naar een Nederlandse vrouwelijke wetenschapper die aan communicatie deed. Iemand?
• Maak er een wedstrijd van onder de leden!

Borrel
De middag werd afgesloten met een borrel, met dank aan het 3TU Centre High Tech Systems.

Meer foto’s

Storify van de bijeenkomst

Advertentie